Inspiring space

(NL) Gastblog | Yvette Mehciz interviewt Nils Bonder, manager Healthy Urban Living & Working bij AM.

Bedankt dat je tijd wilde vrijmaken voor dit interview. Voordat we beginnen met de inhoudelijke vragen, zou je jezelf willen voorstellen? 

Ik ben Nils Bonder. Ik heb twee functies binnen de BAM Groep. Enerzijds ben ik verantwoordelijk voor de vastgoedportefeuille van BAM waar de medewerkers van BAM in Nederland bij werken, dus de facilitaire kant. Anderzijds ben ik de gebiedsontwikkelaar van AM, betrokken bij het thema Healthy Urban Living & Working. Dat is vooral om ervoor te zorgen dat de projecten gezond stedelijk leven uitademen. Dat doen wij op vele fronten. Gezondheid hebben wij verdeeld in drie niveaus. Het eerste niveau is het gebouw niveau. Het kantoor moet gezond zijn, of op zijn minst niet ongezond zijn. Voorbeelden zijn voldoende ventilatie, de juiste temperatuur, het gebruik van niet- schadelijke stoffen en mooie grote ramen voor voldoende lichtinval. Dit is de basis en meer de technische opgaven. Het tweede niveau is het gebied. Hier gaat het om hoe het gebouw zich verhoudt tot het gebied en andere gebouwen. Is er bijvoorbeeld uitzicht op groen, maar met name beleving van het groen. Dus niet alleen ernaar kijken, maar ook er doorheen kunnen wandelen. Is het een optie om de fiets te pakken in plaats van de auto. Het gaat erom hoe je een gebied het beste programmeert zodat de kans groter wordt dat gezond gedrag wordt vertoond. Het derde niveau is voor ons als gebiedsontwikkelaar lastig, maar dit gaat echt om het gedrag zelf. Dus als zowel het gebouw als het gebied kloppen, hoe ga je ervoor zorgen dat mensen daadwerkelijk gezond bewegen, mensen ontmoeten en dat soort zaken. Daarbij zijn we veel meer op zoek naar de partners om ons heen, dus de sociale partner of bijvoorbeeld een zorgverzekeraar of een huisartsenpost om een meer integraal naar een gebied te kunnen kijken. Zodat je het niet alleen mooi hebt ontworpen, maar dat er ook een steuntje in de rug is zodat het mooi wordt benut. Bijvoorbeeld dat er een bootcamp wordt georganiseerd en dat iemand daarbij aanwezig kan zijn als diegene het leuk vindt. Op elke drie van die niveaus zijn wij wel actief en wat wel heel lastig is, is dat het daadwerkelijk leveren van de bewijslast of een interventie werkt of niet. Of iemand daadwerkelijker gezonder is wanneer iemand in gebied X leeft, dat is van zoveel andere factoren afhankelijk dan alleen de boom en het huis. Dus voor ons is het een uitdaging om dat te bewijzen.

En gekeken naar de context van het interview is vooral het derde niveau relevant. En hiermee rekening houdend, wat betekent gezond werken dan voor jou? 

Ik heb het nu over kantoormedewerkers. Er is natuurlijk ook nog een hele groep Nederlanders die ander werk hebben dan achter de laptop. Als ik die dan even buiten beschouwing laat, dan merk je dat het fysiek goed voor elkaar hebben een randvoorwaarde is. Dus het moet niet te warm zijn, goede ventilatie en dat soort zaken. Dat is meer de fysieke omgeving. Het andere onderdeel dus burnout, stress en het ervaren van een te hoge werkdruk, los je niet zomaar op door het vervangen van een lamp. Daar moet je kijken naar het creëren van een goede werk-privé balans en dat soort zaken. Daar kan de ruimtelijke omgeving een bijdrage aan leveren. Als jij bijvoorbeeld tijdens of na een drukke werkdag even een rondje kan lopen in een mooie groene inspirerende omgeving dan helpt dat om je mindset even te resetten. Wat dat betreft zijn de collega’s van Erik Scherder heel interessant. Je schakelt niet alleen even uit, maar daarna ben je creatiever en productiever bezig omdat je letterlijk even bent opgeladen. Ik denk dat de Outdoor Office Day vooral heel goed aansluit bij het tweede deel van gezond werken. Die standaard dingen, zoals het bureau hebben op de juiste arbo hoogte hebben we in Nederland vrij goed voor elkaar. Hoewel je nu in deze Corona tijd wel merkt dat de basisvoorwaarden waaraan een werkplek moet voldoen in de thuissituatie niet altijd aanwezig zijn. Daar is nog steeds wel aandacht voor nodig hoor. 

Zijn jullie als AM een van de voortrekkers van Healthy Urban & Living? 

Ja vind ik wel. Ik denk dat elke gebiedsontwikkelaar van een beetje formaat is wel met dit thema bezig. Ik denk dat gezondheid langzaam maar zeker meer aandacht krijgt. Maar ik denk dat AM hier wel degelijk een voortrekkersrol in heeft gehad. Wij zijn mede-oprichter geweest van het Blue Building institute. Dat is in Nederland het forum dat gaat over gezonde gebouwen en gebiedsontwikkeling. We hebben het allereerste Well gebouw neergezet in Utrecht dus we lopen wel voorop. Ik wil niet zeggen dat we helemaal voorop lopen, maar we zitten wel in de voorhoede. Je hebt bijvoorbeeld nu in Pakhuis de Zwijger een vierluik over de gezonde leefomgeving. Die zijn gewoon gratis te bekijken of terug te kijken. Dat zou ik zeker doen in dit kader! Daar zitten wij in, maar ook andere partijen die zich hiermee bezig houden. 

Persoonlijk had ik nooit echt van het thema Healthy Urban Living and Working gehoord, dus ik vind het wel interessant!

In die zin sla je wel een nare spijker op zijn kop. In de bebouwde omgeving is er de laatste jaren veel aandacht geweest voor de save-the-planet-achtige doelstellingen. Dat is ook belangrijk, maar dat gaat meer over CO2 reductie en duurzaamheidsdoelstellingen. Alleen wat je daardoor ziet gebeuren is dat de aandacht voor het feit dat de mens in zo’n pand leeft minder wordt. En ik ben wel blij dat langzaam maar zeker de gezonde leefomgeving meer aandacht krijgt naast het belangrijke thema van duurzaamheid en circulariteit. De laatste twee hebben de laatste jaren heel veel aandacht gekregen in wetgeving. Dus ik kan mij voorstellen dat jij minder hoort over de gezonde leefomgeving. 

Je had het net over dat het goed is om tijdens of na een werkdag een lekker stukje buiten te lopen. Maar is er ook aandacht om echt buiten te werken?

Ja en nee als ik heel eerlijk ben. Wat heel veel gebeurt is dat kantoren worden gebruikt als buffer tussen woonwijken en snelwegen. Het buiten zitten op kantoorlocaties wordt daarom helemaal niet zo’n prettige plek om buiten te zitten. Je ziet wel dat het een beetje aan het veranderen is dus dat betekent dat je meer kantoren krijgt in woonomgevingen. Dat wordt wel diffuser, maar heel plat. We zijn nu een kantoor aan het ontwikkelen aan de A2. Aan de ene kant heb je een 12 baans autoweg dus hebben we een zo plat mogelijke gevel gemaakt, weliswaar van glas. Maar daardoor hebben we wel ervoor gezorgd dat er achter dat pand een hele leuke woonwijk is dat niet te veel geluidsoverlast heeft en geen last heeft van fijnstof. Het buiten werken is daardoor minder interessant. Bij al onze projecten hebben we wel aandacht voor de mogelijkheid om een ommetje maken.

Zou je nog iets dieper willen ingaan op jullie visie over Healthy Urban Living & Working?

Op gebouwniveau ontwikkelen wij geen enkel gebouw dat niet aan de Well standaard voldoet. Dat is een gezondheidsstandaard die veel verder gaat dan het Nederlandse bouwbesluit. Het gaat om het ontwikkelen van gezonde gebouwen. Vervolgens hebben we in onze gebieden veel aandacht over het ontwerp van het gebied is zodat het autoluw is en er veel groen aanwezig is. De klimaatadaptatie speelt daarin een grote rol. We hebben daarin een aantal projecten zoals in Utrecht. We hebben een woonblok dat in zichzelf helemaal circulair is. Water wordt daar weer gebruikt voor het besproeien van de gezamenlijke binnentuin. En de gezamenlijke binnentuin heeft weer klimaatadaptieve doelstellingen. 

Heb jij een voorbeeld van hoe jullie dit hebben aangepakt rondom kantoorgebouwen?

We hebben bijvoorbeeld het Helix gebouw in Utrecht. Dat is onze laatste ontwikkeling, die is nu in aanbouw. We zijn ook bezig met een kantoorgebouw in Eindhoven. Het zijn allemaal panden waarin het binnen prettig verblijven is en waar interactie wordt gestimuleerd. De Helix vind ik echt een heel erg mooi gebouw. Daar heb je in het midden een centrale atrium met een DNA-achtige helix trap. Er is natuurlijk wel een lift aanwezig, maar door dit design element toe te voegen zorg je ervoor dat het leuker wordt om elkaar te ontmoeten en dat het leuker wordt om de trap te nemen. En dat het in het centrale hart leuk is om met elkaar koffie te drinken in plaats van dat te doen achter je werkplek. Het design van het pand daagt uit tot bewegen en ontmoeten. Daarnaast is de plek op zichzelf ook leuk, want je loopt snel het centrum in waarin je even in je pauze je boodschappen kan doen bijvoorbeeld. De tijd dat we kantoorpanden ontwikkelden op  afgelegen kantoorparken is voorbij. De Helix straalt echt ontmoeting uit. 

Ja het ziet er goed uit! Verder heb ik voor jou geen vragen meer. Dan wil ik je bedanken voor je tijd en dit gesprek!